Câu 5: Lịch sử ra đời và phát triển của bảo hiểm trên
thế giới đã diễn ra như thế nào?
Trả lời:
- Thời kỳ nguyên thủy:
Loài người sống bằng săn bắt và hái lượm luôn lo lắng khi không kiếm được đủ đồ ăn dẫn đến bệnh tật, ốm đau, chết chóc đe dọa. Họ đã biết được cách dự trữ thức ăn bằng phơi sấy,nướng, hun khói, ngâm tẩm là hình thức sơ khai của bảo hiểm. Sau đó con người đã biết gieo trồng cây để thu hái thức ăn, nhốt những con vật còn khỏe đã săn bắt được và phát triển thành nghề trồng trọt chăn nuôi tự bảo hiểm cho mình trước rủi ro thiếu thức ăn dẫn đến ốm, đau, chết chóc.
- Thời kỳ trước Công nguyên:
- Năm 2500 trước Công nguyên, người dân Địa Trung Hải lo sợ những thiệt hại xảy ra gây chết chóc, thương tật cho các nhà buôn và nô lệ của họ do bão tố và hải tặc gây nên đã tiến hành đóng góp tiền xây dựng quỹ bảo hiểm chi trả cho những người trong nhóm cùng đóng góp khi xảy ra rủi ro và hậu quả nói trên.
- Năm 1750 trước Công nguyên, nhà vua Hammurabi vùng Babylon đã ban hành “quy tắc đền bù công bằng” để thương nhân Địa Trung Hải tiến hành mua bảo hiểm cho người đi vay tiền của mình để khi người đi vay tiền tử vong thì quỹ bảo hiểm chi trả thay cả gốc lẫn lãi số tiền đã vay.
- Năm 600 trước Công nguyên, người Hy Lạp và La Mã tổ chức các phường hội “xã hội thân thiện” để chăm lo sức khỏe và chi phí tang lễ cho các gia đình thành viên. Hoạt động này được cho là tiền thân của bảo hiểm y tế và tử vong.
- Sau Công nguyên
- Năm 1583, một thuyền thủy của Anh yêu cầu một công ty bảo hiểm phi nhân thọ bán bảo hiểm tính mạng sức khỏe cho mình (bao gồm rủi ro tai nạn, cướp bóc, bắt giữ để tống tiền, bệnh tật, tử vong) cùng với gói bảo hiểm cho con tàu. Công ty bảo hiểm đã chấp thuận thuyền trưởng William Gubbon trả phí bảo hiểm 32£, sau hơn 1 năm thuyền trưởng này bị tử vong và được công ty bảo hiểm bồi thường 400£. Hợp đồng bảo hiểm còn được lưu trữ cho đến nay và được coi là hợp đồng bảo hiểm nhân thọ đầu tiên trên thế giới.
- Năm 1653, tại Pháp đã phổ biến và phát triển hình thức chơi họ. Người tham gia chơi họ đóng tiền vào quỹ chung cho đến khi đạt độ tuổi nhất định (tương tự như tuổi về hưu hiện nay). Quỹ này dùng để chi trả cho các thành viên còn sống đến độ tuổi nói trên một khoản tiền nhận hàng kỳ đủ để sống khi hết khả năng lao động cho đến khi tử vong. Hình thức chơi họ này sau đó được phát triển sang Anh, Hà Lan vào năm 1690. Đây có thể xem là tiền thân của bảo hiểm hưu trí.
- Năm 1662, John Grant người Anh đã đưa ra bảng phân tích có hệ thống giữa người còn sống và người tử vong dựa trên dữ liệu thu được tại lễ đặt tên và lễ an táng của London. Sau đó Edmund Halley phát triển thành bảng tuổi thọ bình quân.
- Năm 1762, công ty bảo hiểm nhân thọ của Anh đầu tiênra đời mang tên Equatable. Tổ chức này lần đầu tiên tính phí bảo hiểm dựa trên cơ sở bảng tỉ lệ tử vong. Bảng tỉ lệ tử vong xây dựng trên cơ sở lấy dữ liệu số lượng người chết tại London từ năm 1728 đến 1750, sau đó có lấy thêm dữ liệu từ năm 1770 đến 1780 tại Norhthampton.
- Năm 1774, đạo luật về quyền lợi bảo hiểm được ra đời ở Anh để chống lại tệ nạn cá cược trong bảo hiểm nhân thọ, trong đó rất nhiều người mua bảo hiểm cho cái chết của ông chủ hoặc nhân vật nổi tiếng để hưởng lợi khi những người nói trên bị tử vong. Theo đạo luật này, chỉ có người có quan hệ về quyền lợi nhất định với người được bảo hiểm mới được mua bảo hiểm và được trả tiền bảo hiểm như mua bảo hiểm cho vợ chồng, con cái, cha mẹ, anh chị em ruột thịt, mua bảo hiểm cho con nợ.
- Năm 1849, công ty bảo hiểm hành khách đi tàu hỏa của Anh được thành lập để bảo hiểm cho các hành khách bị tai nạn trên suốt hành trình của mình.
- Năm 1860, tại Đức bắt đầu phát triển bảo hiểm cho ông chủ sử dụng lao động khi người lao động bị tai nạn, tử vong. Sau đó loại bảo hiểm này được phát triển ra khắp châu Âu.
- Năm 1862, công ty bảo hiểm đầu tiên của châu Á được thành lập đó là công ty bảo hiểm Meiji của Nhật.
- Từ thế kỷ XX đến nay:
- Đầu những năm 1960, chương trình bảo hiểm hưu trí được triển khai tại Mỹ, các nước châu Âu, Nhật Bản, Úc. Chính phủ các nước đã hỗ trợ cho chương trình này như khấu trừ vào thuế thu nhập cá nhân, thuế thu nhập doanh nghiệp khoản đóng phí bảo hiểm. Hầu hết luật pháp các nước đều quy định nghĩa vụ của người sử dụng lao động phải đóng bảo hiểm hưu trí cho người lao động.
- Từ đầu năm 1970, sản phẩm bảo hiểm đầu tư được ra đời và phát triển hầu hết các nước Mỹ, châu Âu, châu Á để phù hợp với sự phát triển của thị trường tài chính. Theo đó sản phẩm truyền thống (gắn liền với rủi ro) được kết hợp đầu tư tài chính nhằm đem lại sinh lời cao hơn cho người tham gia bảo hiểm.
- Đến nay hầu hết các nước có nền kinh tế tăng trưởng ổn định, thị trường tài chính tiền tệ tăng trưởng, đồng tiền không bị mất giá, lạm phát được kiểm soát, đầu tư vào thị trường tài chính tiền tệ an toàn là tiền đề để thành lập và phát triển hoạt động bảo hiểm nhân thọ.
