Thai nhi 12 tuần tuổi đã gần như hoàn thiện cấu tạo cơ bản
Cuối tuần thai thứ 12, em bé của bạn đã có chiều dài từ đầu đến mông khoảng 5,715 cm, cân nặng khoảng 14 gram tương đương với kích thước 1 quả chanh. Bây giờ bé đã có gần như đầy đủ các bộ phận và sẽ phát triển nhanh chóng trong thời gian tới.
Thời điểm này, các bộ phận trên cơ thể thai nhi dần được hoàn thiện, xương khớp cũng cứng cáp hơn. Ruột của bé trước đây phát triển cực kỳ nhanh chóng ở bên ngoài cơ thể, nay đã gấp lại gọn gàng và di chuyển dần vào khoang bụng. Cũng trong lúc này, thận của bé sẽ bắt đầu bài tiết nước tiểu vào bàng quang.
Bước phát triển đáng chú ý nhất của thai nhi 12 tuần tuổi, đó là các phản xạ. Các ngón tay của bé sẽ sớm bắt đầu mở và đóng, các ngón chân co lại, cơ mắt co lại và miệng sẽ thực hiện các cử động mút. Thực tế nếu gõ nhẹ “tín hiệu” vào bụng mẹ, bé sẽ vặn vẹo thân mình để phản ứng lại. Song, vẫn còn khá sớm để mẹ có thể cảm nhận được những cử động của thai nhi.
Các xét nghiệm mẹ bầu cần làm khi thai được 12 tuần tuổi
Thời điểm thai kỳ được 12 tuần tuổi là một dấu mốc quan trọng mà mẹ nên thực hiện nhiều loại xét nghiệm quan trọng
1. XÉT NGHIỆM MÁU
Xét nghiệm máu trước sinh là một trong những bước kiểm tra cơ bản và thiết yếu trong giai đoạn thai 12 tuần. Thông qua mẫu máu, bác sĩ có thể phân tích nhiều chỉ số quan trọng nhằm đánh giá sức khỏe tổng quát và phát hiện các yếu tố nguy cơ.
Cụ thể, xét nghiệm máu giúp xác định nhóm máu, yếu tố Rh, nồng độ hemoglobin, tình trạng thiếu máu, cũng như phát hiện các bệnh lý truyền nhiễm như viêm gan B, HIV, giang mai. Ngoài ra, bác sĩ cũng có thể yêu cầu kiểm tra chỉ số đường huyết và chức năng gan – thận tùy theo tình trạng lâm sàng.
Đặc biệt, một số chỉ số sinh hóa trong máu còn được sử dụng trong xét nghiệm Double Test – xét nghiệm sàng lọc dị tật bẩm sinh phổ biến.
2. XÉT NGHIỆM NƯỚC TIỂU
Song song với xét nghiệm máu, xét nghiệm nước tiểu cũng được thực hiện trong lần khám thai ở tuần thứ 12. Mẫu nước tiểu được phân tích để đánh giá các chỉ số như protein, đường, ketone, hồng cầu, bạch cầu và vi khuẩn.
Thông qua xét nghiệm này, bác sĩ có thể phát hiện nguy cơ nhiễm trùng đường tiết niệu – tình trạng thường gặp trong thai kỳ nhưng dễ bị bỏ sót do triệu chứng không rõ ràng. Ngoài ra, protein niệu có thể là dấu hiệu sớm của tiền sản giật – một biến chứng nguy hiểm cần theo dõi chặt chẽ.
Xét nghiệm nước tiểu cũng hỗ trợ đánh giá chức năng thận và giúp kiểm tra kiểm soát tiểu đường thai kỳ, đặc biệt ở các trường hợp có yếu tố nguy cơ như béo phì, tiền sử bệnh lý chuyển hóa hoặc tiền sử gia đình mắc đái tháo đường.
3. XÉT NGHIỆM DOUBLE TEST
Double Test là xét nghiệm sàng lọc trước sinh không xâm lấn, được thực hiện trong khoảng thời gian từ tuần thai thứ 11 đến 13 tuần 6 ngày. Xét nghiệm này giúp phát hiện sớm nguy cơ mắc các bất thường nhiễm sắc thể như hội chứng Down (trisomy 21), hội chứng Edward (trisomy 18), và hội chứng Patau (trisomy 13).
Double Test bao gồm hai thành phần chính: xét nghiệm sinh hóa máu (đo nồng độ β-hCG tự do và PAPP-A) kết hợp với siêu âm đo độ mờ da gáy (NT) của thai nhi. Kết quả xét nghiệm được đưa vào phần mềm chuyên biệt để tính toán nguy cơ dựa trên các yếu tố như tuổi thai, tuổi người mang thai, tiền sử sản khoa…
Điểm nổi bật của Double Test là tính an toàn tuyệt đối cho cả thai phụ và thai nhi. Tuy nhiên, đây chỉ là xét nghiệm sàng lọc, không có giá trị chẩn đoán. Trường hợp kết quả cho thấy nguy cơ cao, bác sĩ có thể chỉ định thực hiện thêm các xét nghiệm chuyên sâu như NIPT hoặc chọc ối.
4. SIÊU ÂM THAI NHI 4D
Vào tuần thứ 12 của thai kỳ, siêu âm thai nhi là một công cụ quan trọng giúp quan sát cấu trúc hình thể ban đầu của bào thai. Công nghệ siêu âm 4D cho phép ghi nhận hình ảnh động và rõ nét hơn so với siêu âm 2D truyền thống, hỗ trợ bác sĩ trong việc đánh giá các chỉ số phát triển một cách trực quan.
Ở thời điểm này, siêu âm giúp xác định chính xác tuổi thai, đo độ mờ da gáy (NT), kiểm tra xương mũi, nhịp tim và sự phát triển của các cơ quan chính như não, tim, dạ dày, bàng quang. Ngoài ra, siêu âm 4d tuần 12 còn giúp phát hiện một số bất thường sớm về hình thái như thoát vị rốn hay thai vô sọ.
Thông tin từ siêu âm thai nhi 4D cũng rất cần thiết để kết hợp với kết quả xét nghiệm máu trong các test sàng lọc, góp phần nâng cao độ chính xác khi đánh giá nguy cơ dị tật thai nhi.
5. SINH THIẾT GAI NHAU
Sinh thiết gai nhau (CVS – Chorionic Villus Sampling) là một xét nghiệm xâm lấn, thường được chỉ định trong các trường hợp có nguy cơ cao phát sinh từ kết quả Double Test hoặc tiền sử bệnh di truyền trong gia đình. Thời điểm phù hợp để thực hiện CVS là từ tuần thứ 11 đến 13 của thai kỳ.
Trong quy trình này, bác sĩ sử dụng kim chuyên dụng để lấy một mẫu nhỏ gai nhau (là phần mô phát triển từ hợp tử và sau này hình thành nhau thai) thông qua đường bụng hoặc đường âm đạo, dưới hướng dẫn siêu âm. Mẫu tế bào sau đó sẽ được phân tích nhiễm sắc thể để phát hiện các bất thường di truyền như hội chứng Down, Turner, hoặc các bệnh lý đơn gen như beta-thalassemia.
Mặc dù có giá trị chẩn đoán cao, CVS vẫn tiềm ẩn một số rủi ro như nhiễm trùng, chảy máu, hoặc cá biệt một số trường hợp nghiêm trọng hơn. Do đó, xét nghiệm này chỉ nên thực hiện khi thật sự cần thiết và được chỉ định bởi bác sĩ chuyên khoa.
6. XÉT NGHIỆM NIPT
Xét nghiệm NIPT là phương pháp sàng lọc trước sinh tiên tiến, không xâm lấn, có độ chính xác cao trong việc phát hiện các bất thường số lượng nhiễm sắc thể như trisomy 21, 18, và 13.
NIPT hoạt động dựa trên phân tích ADN tự do của thai nhi có trong máu ngoại vi của người mang thai. Vì vậy, đây là một xét nghiệm an toàn tuyệt đối, không gây nguy cơ sảy thai hay tổn thương thai nhi như các phương pháp xâm lấn.
Xét nghiệm này có thể được thực hiện từ tuần thứ 10 của thai kỳ, nhưng thời điểm phổ biến nhất là sau tuần 12 khi người mang thai đã thực hiện Double Test và có kết quả nguy cơ cao hoặc mong muốn tầm soát kỹ lưỡng hơn. Bên cạnh đó, NIPT còn giúp xác định giới tính thai nhi sớm với độ chính xác gần như tuyệt đối.